विष्णू जोशी

सुदुरपश्चिमको बैतडी लगायत सबै जिल्लामा रहेका महत्वपूर्ण ऐतिहासिक पर्यटकीय क्षेत्रहरु संरक्षण, संबद्र्धन र प्रचारप्रसारको अभावमा ओझेलमा परेका छन् । सरोकारवालाहरुले कुनै किसिमको चासो नदिदा आर्थिक एवम् पुरातात्विक महत्व बोकेका यी क्षेत्रहरु ओझेलमा परेका हुन् । संरक्षण र प्रचार प्रसारको अभावमा बैतडी लगायत सुदूरपश्चिमका महत्वपूर्ण पर्यटकीय क्षेत्र ओझेलमा परेका स्थानीयले बताएका छन् । विकास बजेटमा राजनीतिक भागबन्डाले पर्यटकीय क्षेत्रको विकास हुन नसकेको स्थानीयहरुको आरोप छ ।

बैतडीका विभिन्न क्षेत्रमा पर्ने प्राकृतिक सुन्दरताले भरिएका डाडा पाखा र धार्मिक रुपमा पुरातात्विक महत्व बोकेका मन्दिरहरु संरक्षणको अभाव जिर्ण भएको स्थानियबासिन्दाहरुले बताएका छन् । बैतडी धार्मिक पर्यटनको मुख्य गन्तव्य बनाउन सकिने सम्भावना भए पनि त्यसअनुसार लगानी हुन नसकेको बैतडी तल्ल्वोराडका बिनोद महताको भनाई छ । पाताल भूमेश्वर गुफा, गणेश धुरा, धौलकाडा क्षेत्र, कोटपेटरा, रौलेश्वर, त्रिपुरा सुन्दरी , देहीमाण्डौ भगवती, उदयदेव पाटन, उदयदेव कफाडी, श्री ग्वाल्लेक केदार, मेलौली भगवती, शिवनाथ, श्री केदार बाबा, शर्माली र उदयदेव गा वि स को सिमानामा रहेको करिब एक हजार मिटर अग्लो तोली गाड झरना, फलाम खानी, चुनढुङ्गा खानी, सिसा खानी लगायत थुप्रै खानीहरु छन ।

त्यसैगरी छलिया, फाग, धुमारी, देउडा गीत, लोक देउडा, इत्यादी तर प्रचारप्रसार र संरक्षण संवर्धनको अभाव र सरोकारवालाहरुको उदासिनता र स्वार्थमा लिप्त रहने हुदा यी यस्ता सम्पदाहरुमा कसैको ध्यान र चासो गएको छैन त्यसैले सबै सम्पदाहरु ह्रास हुन सक्ने अवस्था सिर्जना भएको स्थानीय निर्दोष महताको भनाई छ सुदुर पश्चिम का कतिपय पर्यटकिय स्थलहरुको अनुसन्धान जारी छ भने कतिपय क्षेत्रमा भगौलिक विकटताका कारण पुग्न सकिएको छैन । पर्यटन क्षेत्रका विकास र प्रवद्र्धन गर्न सम्बध पक्षले पर्यटकिय गतिविधि र पुर्वाधारहरु खडा गर्न सके जिल्लामा पर्यटन व्यवसायले फट्को मार्न सक्ने सम्भावना रहेको स्थानीयले बताएका छन् ।यसै गरी कञ्चनपुर को गडविजला,झिलामिला ताल, प्यारा ताल , कैलालि का घोडाघोडि ,लगायत अन्य थुप्रै स्थान हरु प्रचार, प्रसार को अभाव मा ओझेल मा परिरहेका छन