विष्णु जोशी /कैलालि

 कैलालि को राम शिखरझला कि पुनम चौधरि घरायसि तनावले उनी शारीरिक तथा मानसिक रूपमा निकै कमजोर भइसकेकी छिन् । सात वर्षदेखि मलेसियामा रहेका श्रीमान आठ महिनादेखि सम्पर्कबिहीन छन् । यता ‘घर बनाउनुपर्ने जिम्मेवारी, खेतीपातीको बोझ, छोराछोरी हुर्काउने तथा बुढी सासुको हेरचाहको दायित्व’ चौतर्फी कार्यबोझ, तनावबीच उनी अस्पताल भर्ना हुनुपर्ने अवस्थामा पुगेकी छिन् । सोमबार पत्रकार को एक टोली पहलमानपुर पुगेको बेला उनी ३२पुनम चौधरि एक मेडिकलमा भर्खर स्लाइन चढाएर बेडबाट और्लिएकी थिइन् । बिहानैदेखि निकै अस्वस्थ्य महसुस गरेकी घोडाघोडी नगरपालिका–९, शिखरझालाकी पुनमलाई उपचारका लागि पहलमानपर बजार ल्याइको थियो ।

त्यहाँ उनलाई भर्ना गरेर स्लाइन चढाइयो । बल्ल चार बजेतिर उनले केही सञ्चो अनुभव गरेपछि औधषि दिइर उनलाई बिदा गरियो । पत्रकारहरूले उनीसंग कुरा गर्न चाहे । स्लाइन चढाइएको बायाँ हातमा केन्ला झिकेर पट्टी बाँधिएको थियो । अर्को हातमा एक पोका औषधि थियो । उनी पत्रकारसंग कुरा गर्न तयार भइन् । उनका श्रीमान् लक्षिराम (लक्ष्मण) चौधरी सात वर्षदेखि मलेसियामा छन् । गत भदौदेखि उनी सम्पर्कबिहीन छन् । पुनमले श्रीमानसंग कुराकानी गर्न आफ्नो मोबाइल फोनबाट निकै पटक प्रयास गरिन्, तर लागेन । ‘मैले आठ महिनादेखि अरूको मोबाइल फोन, ल्याण्डलाइन, इन्टरनेट फोनबाट प्रयास गरे ।

भारतको गौरीफन्टा पुगेर पनि फोन गरे’ सुस्केरा हाल्दै उनले भनिन्– ‘नेपालको कोड नम्बर देखेर फोन उठाउनु हुन्न भन्ने लागेर इन्डियाको नम्बरबाट प्रयास गरे, तर पनि भएन ।’ शिखरझालामा रहेको उनको घर नजिक चारैतिर नदीले घेरेको छ । गाउँबाट पहलमानपुर बजार आउनजान तथा छोराछोरी पढाउन कठिन हुन थालेपछि पुनमले गाउँको घर उखेलेर तुल्सीबारीगाउँको जग्गामा घर बनाउन थालेकी छिन् । ‘घर बनाउनेदेखि छोराछोरी पढाउने, बुढी सासुको हेरचाह गर्ने, खेतीपाती लगाउने सबै बोझ त छँदैछ, श्रीमान् पनि आठ महिनादेखि सम्पर्कबिहीन बनेपछि मैले के गरुँ ?’ उनको अनुहारको भाव फेरियो । भनिन्– ‘कतिबेला त बहुला झैं हुन्छु । काम गर्ने जाँगर चल्दैन । खाना खाने मन लाग्दैन । राति ओच्छ्यानमा पल्टिन्छु, निद्रा पर्दैन । रुन खोज्छु, गला सुकेर आउँछ ।’ एक पटक भए पनि श्रीमानसंग कुरा गर्न छट्पटिएकी पुनमले पहलमानपुरबाट मलेसिया गएका गाउँकै एक जनाको घरमा गएर कुरा गराइदिन आग्रह गरेको बताइन् । ‘

मलेसियाको नम्बरबाट फोन गरेपछि उहाँ (श्रीमान) ले फोन उठाउनु भएछ’ उनले भनिन्– ‘तर मेरो घरको कुरा गर्ने वित्तिकै फोन काट्नु भएछ ।’ पुनम र उनका श्रीमानबीच अन्तिम पटक गत भदौ महिनाको अन्त्यतिर फोनमा कुराकानी भएको थियो । ‘मैले उहाँ (लक्ष्मण) लाई माघीमा घर आउन भने र घर खर्चका लागि केही रकम पठाउन आग्रह गरे’ उनले गुनालो गरिन– उहाँले ‘पर्सीसम्म पैसा पठाइदिन्छु’ भन्नुभयो, तर दोस्रो दिनदेखि फोन नै उठ्न छोड्यो । लक्ष्मणको अवस्थाबारे आठ महिनादेखि उनी र उनको परिवारका कसैलाई पनि केही थाहा छैन । उनका १२ वर्षकी एक छोरी र छ वर्षको एक छोरा छन् । लक्ष्मण आमाबाका एक्ला छोरा हुन् । उनका बुवाको दुई वर्षअघि निधन भइसकेको छ । मलेसिया गएपछि लक्ष्मणले पठाएको रकमले पुनमले पहलमानपुरको तुल्सीवारीमा १० धुर जग्गा किनेको बताइन् । उनको गाउँमा पुख्र्यौली एक विघा सात कठ्ठा जग्गा छ । श्रीमानलाई विदेश पठाउँदा लिएको ऋण तिरिसकेको उनले बताइन् ‘बजारको नजिक जग्गा पनि किने’ उनले भनिन्– ‘अहिले घर बनाउन लागेकी छु, तर अब त घर बनाउने रहर पनि मरिसक्यो ।’र सवै मिडिया सञ्ंचार कर्मि लगायत सरकार लाई ‌सिरमान लाई घर फर्काई दिन आग्रह समेत गरेकी छन