काठमाडौं ।आइतबार देखि कोरोनाविरुद्धको फाइजर खोप लगाउन सुरु गरिँदै छ। मङ्सिर ४ गतेसम्म पहिलो मात्रा र दोस्रो मात्रा मङ्सिर २७ देखि पुस २ गतेसम्म सञ्चालन हुँदै छ ।

खोप १२ वर्षभन्दा माथिका दीर्घरोगीलाई देशभरिका २४ वटा अस्पतालबाट प्रदान गरिनेछ । नेपालमा हालसम्म आएका कोरोनाविरुद्धको खोपमध्ये १८ वर्षभन्दा कम उमेर सूहलाई लगाउन मिल्ने गरी आएको यो खोप नै पहिलो हो ।

कस्तो हुन्छ फाइजर खोप ?
फाइजर–बायोएनटेक खोप भायलमा उपलब्ध हुने र जमेको अवस्थामा बाक्लो झोल हुन्छ । यो खोप सामान्य अवस्थामा झोल सेतो वा हल्का धमिलो सेतो रङको हुन्छ । यो खोपलाई लगाउनुभन्दा पहिला घोल्नुपर्ने र एउटा भायल घोल्नको लागि १.८ मिलि घोलक आवश्यक पर्ने बताइएको छ ।

घोलेपछि एक भायलमा ६ मात्रा हुन्छ यो खोपको एक मात्रामा ०.३ मिलि हुने गर्दछ । यो खोप २१ देखि २८ दिनको फरकमा दुई मात्रा दिनु पर्दछ र यो तालिकाअनुसार दुई मात्रा लगाएमा यसको प्रभावकारिता ९५% भएको अध्ययनले देखाएको छ ।

यो खोप अल्ट्रा कोल्ड चेन (–८०० से.) बाट +२० देखि +८० से. तापक्रममा राखेपछि खोप प्रयोग गर्न मिल्ने अवधि बढीमा ३१ दिनसम्म मात्र हुन्छ, यो नै खोपको म्याद गुज्रिने मिति रहेको बताइएको छ ।

कस्तो अवस्थामा फाइजर खोप लगाउन हुँदैन ?
– कोभिड–१९ विरुद्धको अन्य कुनै पनि खोप लगाएको
– १२ वर्षभन्दा कम उमेर व्यक्ति
– यो खोपको पहिलो मात्रा लगाएपछि कुनै पनि गम्भीर प्रकारको एलर्जिक प्रतिक्रिया भएको (जस्तै : एनाफाइलेक्सिस)

फाइजर–बायोएनटेक खोप तत्कालको लागि लगाउन नहुने अवस्था
– मोनोक्लोनल एन्टिबडिज, कन्भालेसेन्ट प्लाज्मा थेरापी उपचारमा भएको व्यक्तिलाई यो खोप लगाउन हुँदैन । तर, यस प्रकारको उपचार लिएको ९० दिनपछि मात्र यो खोप लगाउन मिल्छ ।
– कोभिड –१९ संक्रमित भएको अवस्थामा यो खोप लगाउन हुँदैन तर निको भएको ३० दिनपछि यो खोप लगाउन हुन्छ ।
– कुनै पनि प्रकारको गम्भीर बिरामी भएको वा उच्च ज्वरो आएको अवस्थामा यो खोप लगाउनु हुँदैन । तर, यस प्रकारको अवस्थामा ठीक भएपछि यो खोप लगाउन हुन्छ ।
– उपचारमा भएको व्यक्तिलाई यो खोप लगाउनु हुँदैन, तर यस प्रकारको उपचार लिएको ९० दिनपछि यो खोप लगाउन हुन्छ ।

यसकारण अन्य भन्दा फाइजर फरक
फाइजर खोप नेपालमा हालसम्म लगाइएका अन्य चार खोप जस्तै दुई मात्रा लगाइन्छ । यो खोप भायलमा उपलब्ध हुन्छ । फाइजर खोप अन्यभन्दा फरक अवस्थामा पाइन्छ । यो खोप जमेको अवस्थामा बाक्लो झोलको रूपमा हुन्छ । यो सामान्य अवस्थामा सेतो र हल्का धमिलो रङको हुन्छ । यो खोपको भायलमा ६ मात्रा हुन्छ ।

फाइजर–बायोएनटेकलाई लगाउनुअघि घोलकलाई मिलाएर लगाउनुपर्छ । एउटा भायल घोल्नको लागि १.८ मिलिमिटर घोलकको आवश्यकता पर्छ । अन्य कोरोनाको खोप एक डोजमा ०.५ मिलिमिटर दिइन्थ्यो भने यो खोप भने ०.३ मिलिलिटर मात्र दिइन्छ ।

घोलनलाई घोल्नुअघि माइनस २ डिग्रीदेखि माइनस ८ डिग्री सेल्सियसको तापक्रममा कम्तीमा पनि १२ घण्टा स्टोर गर्नुपर्छ । तब मात्र घोलक भायलमा मिसाएर सुईको माध्यमद्वारा व्यक्तिलाई खोप दिइन्छ ।