एजेन्सी । हनुमान चालिसाको महिमा अपरम्पार छ । यसको जप वा स्मरण मात्रले पनि व्यक्तिका सम्पूर्ण कष्टहरू हट्न थाल्छन् । यदि कुनै व्यक्ति आफ्नो घरमा नित्य हनुमान चालिसाको पाठ गर्छ भने उसले धेरै समस्याहरूबाट मुक्ति पाउँछ । धार्मिक मान्यताले मात्र होइन, अब विज्ञानले पनि अनुसन्धानका आधारमा यसलाई मान्न थालेको छ । यस सन्दर्भमा थुप्रै प्रयोगहरू समेत भएका छन् । आउनुहोस्, यस बारे विस्तारमा जानौं ।

हनुमान चालिसा सङ्कलन
हनुमान चालिसामा करिब ४० ओटा छन्द छन्, जसमध्ये अधिकांश अनुष्टुप छन्दमा लेखिएको पाइन्छ । यी छन्दहरू लयबद्ध, दोहोरिने (रिपिटेटिभ) र ध्यानयुक्त (मेडिटेटिभ) हुन्छन् । यी छन्दहरूले मस्तिष्कको बीटा वेभबाट अल्फा वेभसम्मको फ्रिक्वेन्सीमा परिवर्तन ल्याउँछन्, जसले मानिसको मन र मस्तिष्कलाई शान्तिको अनुभूति गराउँछ ।

नियमित जपका फाइदा
“रामदूत अतुलित बलधामा” जस्ता मन्त्रहरूलाई नियमित रूपमा जप गर्दा त्यसको ध्वनि कम्पनले शरीरभित्रको कोर्टिसोल अर्थात् तनाव हार्मोनलाई घटाउँछ र सेरोटोनिन तथा डोपामिन जस्ता सकारात्मक हार्मोनहरू बढाउँछ । यसले शरीरको शान्ति प्रणाली अर्थात् “प्यारासिंप्याथेटिक सिस्टम” सक्रिय गराउँछ । जर्नल अफ अल्टरनेटिभ मेडिसिनका अनुसार मन्त्र उच्चारणले तनाव घटाउने र सकारात्मक ऊर्जा बढाउने पुष्टि भएको छ ।

हृदयाघात र अन्य रोगहरूबाट बचाउँछ
ICMR र AIIMS को अनुसन्धान अनुसार, दैनिक १० मिनेट हनुमान चालिसाको पाठ गर्दा हृदयको धड्कन घटाउने, रक्तचाप नियन्त्रण गर्ने र निद्रामा सुधार ल्याउने प्रमाणित भएको छ । पोस्ट-ट्रॉमेटिक स्ट्रेस डिसअर्डर (PTSD), चिन्ता र ADHD जस्ता मानसिक समस्यामा समेत राहत मिल्ने देखिएको छ ।

रक्तचाप नियन्त्रणमा सहयोगी
जर्नल अफ इभोल्युसन अफ मेडिकल एन्ड डेन्टल साइन्सेसमा मीरा गोयल र उनको टोलीद्वारा गरिएको अध्ययन अनुसार १८ देखि २२ वर्षसम्मका २० जना MBBS छात्राहरुलाई १० मिनेटको हनुमान चालिसा संगीत सुनाइएको थियो, जसपश्चात् उनीहरूको रक्तचापमा उल्लेखनीय कमी आएको पाइएको थियो ।

हनुमान चालिसाको धार्मिक मान्यता
पौराणिक विश्वास अनुसार, नित्य हनुमान चालिसाको पाठ गरे जीवनमा संकट आउँदैन । व्यक्ति अनावश्यक झगडा, रोग-ब्याधि र सबै प्रकारका नकारात्मक शक्तिहरूबाट बच्न सक्छ । कलियुगमा हनुमानजीलाई सबैभन्दा सिद्ध र अमर देवता मानिन्छ । उहाँको कृपाबाट नै मानिसले श्रीरामको कृपा प्राप्त गर्न सक्छ ।