काठमाडौँ । अन्तर्राष्ट्रिय वैज्ञानिकहरूको नयाँ अनुसन्धानअनुसार जीवाश्म इन्धन उत्सर्जन यस वर्ष अझ बढ्ने भएको छ । अजरबैजानको बाकुमा भएको संयुक्त राष्ट्रसंघीय जलवायु सम्मेलन कोप-२९ मा हालैको अनुसन्धान प्रतिवेदन प्रस्तुत गरिएको थियो । यसले जीवाश्म ईन्धनबाट विश्वव्यापी कार्बन उत्सर्जन ३७.४ बिलियन टन पुग्न सक्छ, जुन २०२३ स्तरको तुलनामा ०.८ प्रतिशतले बढेको छ।

यति मात्र होइन, यस वर्ष वायुमण्डलीय कार्बनडाइअक्साइड स्तर ४२२.५ पीपीएम पुग्ने अनुमान गरिएको छ । यसले यसलाई अहिलेसम्मकै सबैभन्दा तातो वर्ष बनाउन सक्छ । यो गत वर्षको तुलनामा २.८ पीपीएम र औद्योगिक क्रान्ति अघिको स्तरभन्दा ५२ प्रतिशत बढी हो ।

एक्सेटरको ग्लोबल सिस्टम्स इन्स्टिच्युटका प्रोफेसर पियरे फ्राइडलिङस्टेन, जसले अध्ययनको नेतृत्व गरेका थिए, जलवायु परिवर्तनको प्रभावको बाबजुद जीवाश्म इन्धन खपतमा निरन्तर वृद्धिमा टिप्पणी गरे । उनले जलवायु परिवर्तनको प्रभाव नाटकीय रूपमा बढ्दै गएको बताए, तर पनि जीवाश्म इन्धन जलेको चरम उत्कर्षमा पुगेको कुनै सङ्केत हामीले देखेको छैन ।

गत महिना संयुक्त राष्ट्रसंघको प्रतिवेदनले भारतको हरितगृह ग्यास उत्सर्जनमा सन् २०२३ मा ६.१ प्रतिशतले वृद्धि हुने प्रक्षेपण गरेको थियो, जुन विश्वव्यापी कुलको ८ प्रतिशत हो ।

कोप २९ मा छलफलको क्रममा जारी गरिएको ग्लोबल कार्बन परियोजना प्रतिवेदनले विश्वव्यापी कुलको ३२ प्रतिशत ओगटेको चीनको उत्सर्जनमा ०.२ प्रतिशतले वृद्धि हुने सम्भावना छ, यद्यपि गिरावट पनि सम्भव रहेको भनिएको छ । संयुक्त राज्य अमेरिका र युरोपेली संघबाट उत्सर्जन क्रमशः १३ प्रतिशत र ७ प्रतिशत रहेको छ । दुबैमा गिरावट आउने बताइएको छ । अमेरिकाको लागि ०.६ प्रतिशत र ईयूको लागि ३.८ प्रतिशतले कमी हुने बताइएको छ ।

भारतमा जीवाश्म इन्धन उत्सर्जनका लागि, जुन विश्वव्यापी कुलको आठ प्रतिशत रहेको छ । वैज्ञानिकहरूले यो ४.६ प्रतिशतले वृद्धि हुने अनुमान गरेका छन् ।