काठमाडौं । रगतमा कोलस्ट्रोलको मात्रा बढ्नु न केवल मुटु रोगको प्रमुख कारण हो, यो क्यान्सर हुने सम्भावनालाई समेत बढाउने खतराको रूपमा लिइन्छ । चिकित्सकहरू भन्छन्- शाकाहारी आहार नै कोलस्ट्रोल नियन्त्रण गर्ने सबैभन्दा प्रभावकारी उपाय हो ।

शाकाहारी खाद्यपदार्थमा कोलस्ट्रोल बढाउने तत्व न्यून हुने भएकाले यस्तो आहार स्वास्थ्यका दृष्टिले लाभदायक मानिन्छ । विपरित, मासु, कलेजो, अन्डाको पहेँलो भाग, दूध, घिउ, मख्खन जस्ता खाद्यपदार्थ अत्यधिक कोलस्ट्रोलयुक्त भएकाले तिनको सेवन सिमित गर्नु उपयुक्त हुन्छ ।

स्वस्थकर बोसोको स्रोतका रूपमा सूर्यमुखी, मकै, भटमास तथा शुद्ध तोरीको तेललाई मिलाएर प्रयोग गर्न चिकित्सकहरूको सुझाव छ । त्यस्तै, काजु, बदामजस्ता नट्सले पनि शरीरलाई आवश्यक बोसो प्रदान गर्छन् ।

बोसोको मात्रा कम हुने माछा, कुखुरा र टर्कीको मासुको सेवन स्वास्थ्यको दृष्टिले तुलनात्मक रूपमा सुरक्षित मानिन्छ । यद्यपि खसी, बोका, च्यांग्रा, बंगुर, भेडा र बँदेलको मासुमा अत्यधिक स्याचुरेटेड फ्याट पाइने भएकाले यसको प्रयोग सीमित गर्नुपर्नेमा स्वास्थ्य विज्ञहरूको जोड छ ।

दैनिक भोजनमा तेलको प्रयोग न्यून गरी दाल, भटमास, सिमी, मटर जस्ता प्रोटिनयुक्त शाकाहारी वस्तुको सेवन बढाउन सकिन्छ । साथै सागपात, हरियो तरकारी, फलफूल, गहूँ, चामल र दालजस्ता पोषणयुक्त आहार शरीरको समग्र स्वास्थ्य सुधारमा प्रभावकारी मानिन्छ ।

विशेषज्ञहरूका अनुसार माछाको तेल, ओखर, कागती, बदामजस्ता प्राकृतिक स्रोतबाट तयार गरिएका खाद्यपदार्थले पनि कोलस्ट्रोल सन्तुलनमा मद्दत पुर्‍याउँछन् । यसरी, खानपान र जीवनशैलीमा थोरै सचेतनाले मुटु तथा क्यान्सरसम्बन्धी जोखिमबाट जोगिन सकिन्छ । स्वस्थ शरीर र दीर्घायुमय जीवनका लागि हाम्रा भान्सामा समेत सचेत परिवर्तन आवश्यक भइसकेको देखिन्छ ।