काठमाडाैं ।  पृथ्वीको निरन्तर तापक्रम अहिले यस ग्रहमा बस्ने हरेक मानिसका लागि चिन्ताको विषय बनिरहेकाे छ ।

हरेक वर्ष पृथ्वीको बढ्दो तापक्रमले कतिपय संसार भर भयंकर गर्मीको लहर निम्त्याइरहेको छ । यसको दीर्घकालीन परिणाम निकै डरलाग्दो हुने बताइएको छ ।

तर यसैबीच वैज्ञानिकहरूबाट एउटा खुसीको खबर पनि आएको छ । तपाईंले पृथ्वीको वायुमण्डलमा रहेको ओजोन तहको बारेमा सुन्नु भएको होला र यसले जीवित प्राणीहरूलाई सूर्यको हानिकारक किरणहरूबाट बचाउँछ किनभने यसले ती किरणहरूलाई पृथ्वीको वायुमण्डलमा प्रवेश गर्नबाट रोक्छ।

ओजोन तह हरेक वर्ष पातलो हुँदै गइरहेको थियाे, जसका कारण प्रत्येक वर्ष अन्टार्कटिकामा ठूलो प्वाल देखिदैँ अाएकाे थियाे । औद्योगिक कारखानाहरूबाट उत्सर्जित रसायन र धुवाँले यस तहलाई ठूलो नोक्सान पुर्‍याउँछ। तर अब सन् २०२४ को अन्त्यमा एउटा खुसीको खबर आएको छ ।

यो वर्ष ओजोन तहमा देखिने प्वाल सानो भएको पाइएको छ । अर्थात् गत वर्षको जति घाटा रेकर्ड हुन सकेको छैन । यसले ओजोन तह पुनः प्राप्ति भइरहेको देखाउँछ। नोआ र नासाका वैज्ञानिकहरूले सेप्टेम्बरदेखि मध्य अक्टोबरसम्म यसको अनुगमन गरेका थिए। उनीहरूले यसपटक ओजोन तहमा रहेको प्वाल इतिहासकै सातौं सानो प्वाल भएको पत्ता लगाएका छन् । अर्थात् हरेक वर्ष ओजोनमा मौसमी रूपमा ठूलो प्वाल देखिने गरेको थियो तर यसपटक यो प्वाल निकै सानो देखिएको छ ।

अर्थ डट कमको रिपोर्टका अनुसार यसको सुरक्षाका लागि सन् १९९२ मा एउटा सम्झौता भएको थियो, जसलाई मोन्ट्रियल प्रोटोकल भनिन्छ। यसले ओजोन तहको हानी घटाउनमा महत्वपूर्ण योगदान पु¥याउने बताइन्छ । सम्झौताको उद्देश्य क्लोरोफ्लोरो कार्बन (सीएफसी) को मात्रा घटाउनु हो। यस वर्ष ओजोन तहमा एउटा सानो प्वाल फेला परेको प्रत्यक्ष प्रमाण हो कि प्रयासहरूले यस तहमा प्रभाव पारेको छ।

नासाका ओजोन अनुसन्धान प्रमुख डा. पाैल न्यु म्यानका अनुसार सन् २०२४ को अन्टार्कटिक ओजोन प्वाल सन् २००० को प्वालभन्दा धेरै सानो छ। विगत २ दशकदेखि यो सुधारको दिशामा अघि बढिरहेको छ, जसको प्रमाण अहिले देखिँदैछ । तर, यो प्रक्रिया निकै सुस्त रहेको बताइएको छ । तर, हावामा रहेको क्लोरोफ्लोरो कार्बन क्रमशः घट्दै गएको बताइएको छ । यी समाप्त हुन धेरै दशक लाग्न सक्छ। रिकभरी यसरी नै जारी रह्यो भने सन् २०६६ सम्ममा अन्टार्कटिकामाथिको ओजोन तहको प्वाल पूर्ण रूपमा भरिने वैज्ञानिकहरूको अनुमान छ।