काठमाडौं । आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) तिब्र गतिमा अगाडि बढिरहेको छ, त्यसको विश्वमा यस्ता अपडेटहरु आइरहेका छन्, जुन स्तब्ध हुने खालका छन् । यसैबिच, एआईले आगामी तीन वर्षभित्र मानवसरह चेतनाको विकास गर्ने खबर आएको छ ।
यो दाबी माइक्रोसफ्ट एआईका प्रमुख र डिप माइन्डका सह–संस्थापक मुस्तफा सुलेमानले गरेका हुन्। मुस्तफाको यो कथन केवल एक अपडेट मात्र होइन, तर मानिसहरूका लागि चेतावनी हो। हामी बुझौं कि यदि एआइले मानिसजस्तै चेतना प्राप्त गर्छ भने यो कसरी हाम्रो लागि चिन्ताको कारण बन्न सक्छ ?
माइक्रोसफ्ट एआईका प्रमुख मुस्तफा सुलेमानले आगामी ३ वर्षमा एआईले यति धेरै विकास गर्न सक्ने चेतावनी दिएका छन् कि यसले मानिसजस्तै चेतना देखाउन थाल्नेछ । उनले एक्समा आफ्नो नयाँ ब्लग र पोस्टमा यस बारे चिन्ता व्यक्त गरेका छन्। उनी भन्छन् कि, ‘अब यस्तो एआई बनाउन सम्भव छ, जसले मानिसलाई आफूले जस्तै सोच्न र बुझ्न सक्छ भन्ने महसुस गराउने छ।’
सुलेमानले दावी गरेका छन् कि यो वास्तवमा एआईको चेतना हुनेछैन तर समाजलाई असर गर्न सक्ने भ्रम हुनेछ।
डिप माइन्डका सह–संस्थापक मुस्तफा सुलेमानका अनुसार ठूला भाषा मोडेलहरू, मेमोरी उपकरणहरू र मल्टिमोडल प्रणालीहरू पहिले नै एआई सिर्जना गर्न पर्याप्त शक्तिशाली छन्, जसले आफूलाई सचेत प्राणीको रूपमा प्रस्तुत गर्दछ। यसले केहि कोडिङ, अवस्थित एपीआइ र सही प्रोम्प्टिङ लिन्छ। एआई अब मानिसजस्तै संचार गर्न पर्याप्त बौद्धिक भएको छ।
सुलेमानले एउटा अनौठो दाबी गरेका छन् कि वास्तविक खतरा एआईबाट नभएर यसमा विश्वास गर्ने मानिसबाट भएको बताएका छन् । यसलाई यसरी बुझ्नुहोस् कि यदि मानिसहरूले एआइलाई मानव जस्तै भावना र अधिकार भएको मान्न थाले भने समाजमा उथलपुथल हुन सक्छ । केही मानिसहरू एआई लाई यति वास्तविक मान्न सक्छन् कि तिनीहरूले यसको लागि अधिकारहरू माग्न सुरु गर्नेछन्। यसले समाजमा भ्रम र भ्रम बढ्न सक्छ।
सुलेमानले थप भने कि केही व्यक्तिहरूले पहिले नै एआईसँग भावनात्मक बन्धन बनाएका छन्। केहीले च्याटबटहरूलाई साथीको रूपमा विचार गरिरहेका छन् जबकि अरूले तिनीहरूलाई रोमान्टिक साझेदारको रूपमा विचार गरेका छन्। कतिपयले यसलाई भगवान पनि मान्न थालेका छन् । यसले उनीहरूको मानसिक स्वास्थ्यलाई असर गर्न सक्छ।
सुलेमानले यसलाई ‘एआई साइकोसिस’ को समस्या भनेका छन, जसले मानिसको दिमागमा असर पार्न सक्छ।
